Do niedawna w szerokiej praktyce produkcyjnej, a więc drobnotowarowej, przeważało tradycyjne żywienie świń z udziałem okopowych (ziemniaków i buraków), kiszonek, zielonek i siana, pasz pochodzących z przemysłu rolnospożywczego (mleko odtłuszczone, maślanka, serwatka), śruty zbożowe (pszenica, jęczmień, pszenżyto, żyto).
Obecnie ta sytuacja znacznie się zmienia i część tych surowców zostaje zastąpiona produktami o wyższej wartości pokarmowej takimi jak: poekstrakcyjna śruta sojowa, rzepakowa i lniana, otręby i mączki pastewne, mączki rybne i a do niedawna także zwierzęce) i rośliny strączkowe (bobik, łubin, groch, peluszka) wpływając tym samym na skrócenie długości tuczu trzody chlewnej. Gotowe pasze produkowane w naszych gospodarstwach zazwyczaj są uzupełniane dodatkiem mieszanek uzupełniających (koncentraty i superkoncentraty białkowe). W fermach przemysłowych i wielkotowarowych oraz w gospodarstwach specjalistycznych są stosowane mieszanki pełnoporcjowe sypkie i granulowane. Pozwala to na pełną mechanizację i automatyzację zadawania pasz i upraszcza technologię produkcji.
Śruta sojowa w żywieniu bydła
Mieszanki pełnoporcjowe oraz śruta sojowa dzięki koncentracji energii i białka oraz ustabilizowanej wartości pokarmowej dają lepsze efekty, szczególnie u rosnących świń, a ich stosowanie ułatwia i upraszcza pracę przy obsłudze zwierząt, co pozwala na znaczne ograniczenie robocizny. Mieszanki pełnoporcjowe, nazywane także pełnodawkowymi, stanowią wyłączną oprócz wody paszę w żywieniu zwierząt. Mieszanki uzupełniające (superkoncentraty i koncentraty białkowe) przy tradycyjnym żywieniu stanowią uzupełnienie pasz gospodarskich i produktów ubocznych przemysłu rolno-spożywczego. Służą głównie do produkcji mieszanek pełnoporcjowych. Superkoncentraty zawierają na ogół więcej białka ogólnego. Są przewidziane dla gospodarstw lub mieszalni pasz, które oprócz ziarna zbóż dysponują śrutami poekstrakcyjnymi lub nasionami roślin strączkowych. Ich udział w mieszankach wynosi 10 %, stąd potoczna nazwa superkoncentraty „dziesięcioprocentowe”. Koncentraty w swoim składzie zawierają zestaw składników, który całkowicie uzupełnia ziarno zbóż w mieszance, stąd dodatkowa nazwa koncentraty pełne. Ich udział w mieszankach pełnoporcjowych waha się w granicach 10-17.5 % a w mieszankach uzupełniających do 35 %.
Używając mieszanek uzupełniających dużą uwagę powinno przykładać się do odpowiedniego wymieszania surowców (im mniejszy udział % koncentratu tym lepsze powinno być wymieszanie komponentów). Przy stosowaniu nieodpowiednio wymieszanej paszy może dochodzić do ciężkich zatruć i powikłań pokarmowych. Zobacz również melasę naszej produkcji stosowanej w wielu gospodarstwach.
Przy stosowaniu koncentratów i superkoncentratów należy pamiętać o:
– rozdrobnieniu paszy surowce nie powinny być zbyt grubo ani zbyt drobno zmielone, gruba struktura obniża strawność i wykorzystanie, zbyt drobne zmielenie może prowadzić do powstawania niestrawnych grud, które po przejściu do jelit mogą być powodem ciężkich schorzeń pokarmowych
– dawkowaniu – częstym błędem jest stosowanie innych niż zalecane udziałów koncentratów w mieszankach sporządzanych we własnym zakresie. Mniejsza ilość koncentratu wydłuża tucz, obniża mięsność, zwiększa zużycie paszy. Nadmiar koncentratu zwiększa emisję szkodliwych gazów, podnosi ryzyko wystąpienia schorzeń przewodu pokarmowego, obniża odporność organizmu.